Oorontsteking is een veelvoorkomend probleem bij de hond en in mindere mate bij de kat. Uw huisdier heeft er vaak erg veel last van. De dieren schudden met hun kop, krabben aan het oor, ze houden hun kop scheef en piepen soms van de pijn. Vaak is de oorschelp vies en rood van het vele krabben. Maar meestal zit het grootste probleem in de inwendige gehoorgang: deze is rood, vies, warm en geeft meestal een typische geur. Wat zich daar afspeelt is zo met het blote oog niet zichtbaar.
Vaak wordt er telefonisch of aan de balie gevraagd naar een oorzalf met antibiotica. Omdat er aan de buitenkant niet te zien is wat er precies in het oor speelt, kunnen we deze niet zomaar meegeven. Hiervoor zullen we het dier eerst moeten onderzoeken. Bepalen van de oorzaak en instellen van de juiste therapie is belangrijk om op termijn chronische klachten en resistentie (ongevoeligheid) voor antibiotica te voorkomen. Een oorcleaner kan soms al wel ingezet worden.
Alle rassen kunnen last hebben van een oorontsteking, maar zeker bij de hond komt het bij bepaalde rassen vaker voor. Met name spaniëls, herders en alle retrievers zijn erg gevoelig.
Bij spaniëls is de gehoorgang vaak aangeboren al wat nauwer en de afhangende oren met veel haar zorgen er voor dat er weinig zuurstof en verse lucht in de oren komt.
Diagnose
Het dier vertoont typische symptomen en met een otoscoop kan de inwendige gehoorgang goed bekeken worden. Hierbij wordt gelet op de wijdte van de gehoorgang, kleur van het slijmvlies, hoeveelheid oorsmeer, vreemde voorwerpen, gezwelletjes/poliepen in de gehoorgang en beestjes (met name de oormijt).
Soms zijn de oren zo vies dat ze eerst met een oorcleaner of warm water goed schoongemaakt moeten worden voordat we goed in het oor kunnen kijken. Goede inspectie van de gehoorgang met een otoscoop is belangrijk voor het bepalen van de juiste therapie, zonder otoscoop is de inwendige gehoorgang niet te beoordelen.
De belangrijkste oorzaken voor een oorontsteking
· Bacteriën: dit kan een overgroei van normale huid bacteriën zijn of er kan sprake zijn van een bacterie die normaal niet in het oor gevonden word. Dit zien we vaker bij honden die veel zwemmen of bij dieren waarbij door andere dieren in huis veel in het oor gelikt wordt
· Oormijt: dit wordt met name gezien bij jonge honden en katten
· Grasaar: in de zomerperiode zien we regelmatig stukjes gras in de gehoorgang
· Allergieën: bij dieren die een allergie hebben, doen de oren vaak mee. De gehoorgang is eigenlijk een stukje "opgesloten" huid. Bacteriën en gisten in het oor kunnen de ontsteking verergeren
· Poliepen: dit zijn vaak gesteelde weefselwoekeringen die zich onder andere in de gehoorgang kunnen bevinden, ze geven irritatie en daardoor een oorontsteking
Op tijd behandelen is erg belangrijk, omdat door elke ontsteking de wand van de gehoorgang dikker kan worden. Uiteindelijk wordt de gehoorgang dus steeds nauwer, waardoor er makkelijker een ontsteking kan ontstaan. Oorsmeer hoopt dan in de diepte op en het wordt moeilijk om dit er goed uit te krijgen.
Behandeling
Schoonmaken van de gehoorgang
Bevindt zich veel oorsmeer of andere rommel in de gehoorgang dan moet dit eerst verwijderd worden zodat de oorzalf goed zijn werk kan doen. Schoonmaken word al op de praktijk gedaan of anders krijgt u voor enkele dagen een oorcleaner mee naar huis voordat met de juiste oorzalf gestart gaat worden. In sommige gevallen is het nodig om de oren uit te spoelen, bij de meeste dieren kan dit wakker maar soms vinden ze het zo vervelend/ doet het zoveel pijn dat dit onder een roesje moet gebeuren.
Behandeling met oorzalf
Afhankelijk van de onderliggende oorzaak behandelen we met een oorzalf met een ontstekingsremmer, gistdodend middel en/of antibiotica. Op de praktijk zullen we voordoen hoe deze zalf toegediend moet worden. Het is belangrijk om de inwendige gehoorgang op de juiste manier te zalven, zodat de diepere delen ook bereikt worden. De dierenarts zal op de sticker altijd het juiste behandelschema aangeven.
Controle
Een van de belangrijkste dingen bij het behandelen van een oorontsteking is de controle. Na enkele dagen heeft het dier meestal klinisch geen klachten meer door de ontstekingsremmer in de zalf, maar de inwendige gehoorgang is dan vaak nog niet genezen. Wanneer de behandeling te vroeg gestopt wordt, komen de problemen vaak snel terug. Daarnaast wennen de bacteriën aan het antibioticum, waardoor deze later mogelijk niet meer werkt.
Bacteriekweek of microscopisch onderzoek
Afhankelijk van de oorinspectie zal de dierenarts bepalen of verder onderzoek nodig is. Er kan dan materiaal worden afgenomen voor microscopisch of bacteriologisch onderzoek. Bij microscopisch onderzoek bekijken we of er bacteriën, gisten, ontstekingscellen etc. aanwezig zijn. Hierdoor kunnen we gerichter behandelen. Bij een bacteriekweek zien we om welke bacterie het gaat en welk antibioticum effectief zal zijn.
Chronische oorontsteking
Wanneer de ontsteking ondanks een goede behandeling (juiste zalf, juiste toediening, controle van het oor voor stoppen therapie) steeds terug komt dan is het nodig om verder te kijken. Soms moeten de oren meerdere keren goed uitgespoeld worden op de praktijk zodat de oorzalf beter zijn werk kan doen. Allergieën als onderliggende oorzaak van de steeds terugkerende ontsteking moeten uitgesloten worden en we zullen eerder een bacteriekweek inzetten om te kijken met welke zalf we gaan behandelen.
Behandelen van een chronische oorontsteking kan weken/maanden duren en kan voor zowel baasje als dier erg frustrerend zijn.
Complicaties
Complicaties die op kunnen treden zijn onder andere het “bloedoor”, door het vele flapperen met de oren ontstaat er een flinke bloeduitstorting in het oor en dit kan behoorlijk pijnlijk zijn. Zo’n bloeduitstorting moet eerst even tot rust komen, tien dagen na het ontstaan kan hij leeggezogen worden. Enkele dagen met een kopverband moet er dan voor zorgen dat het bloedoor niet opnieuw volloopt. Soms is operatief openen en dichthechten nodig omdat het bloedoor steeds opnieuw blijft vullen. Als er geen behandeling wordt ingesteld kan door kraakbeenirritatie een schrompeloor ontstaan.
Een andere complicatie die we af en toe zien, is dat de ontsteking doorslaat naar het middenoor. Het dier kan er dan erg ziek van zijn. Vaak lopen ze met de kop erg scheef, lopen rondjes, vallen soms om en kunnen vreemde oogbewegingen hebben. Dit komt omdat het evenwichtsorgaan in het middenoor aangetast wordt. In zo’n geval moet u snel aan de bel trekken, zodat we direct een behandeling kunnen instellen.